Jaki olej silnikowy należy zastosować w silniku swojego samochodu? Olej syntetyczny czy olej mineralny? Czym różnią się od siebie olej syntetyczny i olej mineralny? Czy można je stosować zamiennie? Co się stanie, jeśli do swojego silnika wlejesz olej mineralny?

Olej silnikowy ma ogromny wpływ na jakość pracy oraz trwałość jednostki napędowej. Smaruje pracujące mechanizmy, zmniejszając tarcie, chroni przed przegrzaniem, rozpuszcza zanieczyszczenia, usuwa zanieczyszczenia, a także wycisza pracę silnika. Dodatkowo olej silnikowy jest wykorzystywany do smarowania turbosprężarki lub kompresora. Olej idealnie spełnia swoje funkcje tylko wtedy, gdy jest odpowiednio dobrany, kiedy układ smarowania działa we właściwy sposób, a w samym układzie znajduje się odpowiednia ilość oleju.

Odpowiednio dobrany... No właśnie...

Istnieje wiele mitów, dotyczących odpowiedniego doboru oleju silnikowego. Są one rozpowszechniane najczęściej przez tzw. starych kierowców, którzy przed laty stosowali się do takich zasad i dziś polecają je innym. Podobnie jest na wielu forach internetowych, gdzie wielu mało doświadczonych kierowców szuka informacji u bardziej doświadczonych kolegów.

Jednym z popularnych mitów jest np. zastosowanie oleju mineralnego zamiast syntetycznego lub półsyntetycznego, w samochodzie, mającym powyżej 10 lat.

Olej syntetyczny kontra olej mineralny. Czym się różnią?

Olej silnikowy składa się z bazy olejowej (ok. 80 % składu) oraz dodatków. Dodatki to substancje rozpuszczające zanieczyszczenia, środki zapobiegające pienieniu, regulatory lepkości, środki antykorozyjne i wiele, wiele innych, zależnych od producenta oleju.

Olej mineralny powstaje w oparciu o konwencjonalną bazę olejową. Powstaje ona w procesach destylacji ropy naftowej.

Olej syntetyczny powstaje w oparciu o niekonwencjonalną bazę olejową, czyli taką, która powstaje w szeregu procesów chemicznych, mających na celu zmianę struktury cząsteczkowej materiałów wyjściowych.

Oleje mineralne towarzyszyły motoryzacji od początku powstania. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku zaczęto stosować oleje półsyntetyczne. Od parunastu lat producenci samochodów stosują oleje syntetyczne.

Olej syntetyczny ma znacznie większą lepkość od oleju mineralnego, czyli lepiej się rozprowadza przy większym zakresie temperatur. Dzięki temu zmniejsza się np. czas suchej pracy silnika zaraz po rozruchu. Syntetyk łatwiej i szybciej dotrze również do turbosprężarki. Olej syntetyczny jest bardziej odporny na zużycie, zawiera też znacznie więcej dodatków, np. rozpuszczających zanieczyszczenia. Jest to szczególnie ważne w przypadku nowoczesnych silników (tzw. downsizingowych), które są mocno wysilone i zagrożone odkładaniem się nagaru.

Olej mineralny zamiast syntetycznego, albo półsyntetycznego? 

Czym może zakończyć się zastosowanie niewłaściwego oleju w silniku? Np. zastosowanie w aucie oleju mineralnego, zamiast zalecanego przez producenta samochodu, oleju półsyntetycznego albo syntetycznego?

Może dojść do zapchania kanalików olejowych, czego efektem będzie np. zatarcie panewek. Silnik będzie ulegał przegrzewaniu, a zanieczyszczenia będą z niego znacznie gorzej usuwane. Trzeba liczyć się z możliwością uszkodzenia łańcucha rozrządu i jego napinacza. To oczywiście, tylko przykładowe problemy, bo może ich być znacznie więcej.

Równie szkodliwe będzie zastosowanie nowoczesnego oleju syntetycznego w starym samochodzie. 

Jak zapobiec tego typu problemom? Przede wszystkim trzeba stosować w silniku olej o specyfikacji, zalecanej przez producenta auta, a nie słuchać „dobrych rad”. Kiedy znamy już specyfikację, wystarczy odwiedzić nasz sklep, wybrać olej dobrego producenta i... cieszyć się bezawaryjną pracą jednostki napędowej.

Autor zdjęcia: By Santeri Viinamäki, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51476546