W kwietniu 2013 r. SAE (Stowarzyszenie Inżynierów Przemysłu Samochodowego) wprowadziło nową specyfikację dla olejów o niskiej klasie lepkości w odpowiedzi na zmiany normy J300 Klasyfikacji Olejów Silnikowych. Nowa specyfikacja olejów formalnie oznaczonych jako SAE 16, ma pomóc producentom OEM spełniać coraz surowsze wymagania polityki obniżania zużycia paliwa (CAFE). Jednakże w przypadku olejów o bardzo niskiej klasie lepkości problemem może być trwałość podzespołów.

Dlaczego warto stosować oleje silnikowe z oznaczeniem SAE 16?

SAE 16 będzie „lżejszą” alternatywą dla olejów SAE 20. Głównym celem nowej klasy lepkości SAE 16 jest redukcja zużycia paliwa w silnikach poprzez zmniejszenie tarcia hydrodynamicznego zachodzącego pomiędzy ruchomymi częściami, takimi jak, pierścienie tłokowe, łożyska i elementy układu rozrządu, przy wartościach granicznych lepkości kinematycznej (kV) 6,1 - 8,2 mm²/s w temperaturze 100°C.

W celu dalszego obniżenia zużycia paliwa, dla olejów SAE 16 została zdefiniowana granica lepkości dynamicznej (wysokotemperaturowej). Ustalono minimum wynoszące 2,3 mPa⋅s przy 150°C. Oznacza to, że po raz pierwszy wartość graniczna określona przez SAE wynosi poniżej 2,6. Chociaż pomoże to obniżyć zużycie paliwa w całym okresie pomiędzy wymianami oleju, może to spowodować przyspieszone zużycie ważnych elementów silnika. Oznacza to konieczność opracowania nowych dodatków odpowiednich dla olejów silnikowych o ultra-niskiej lepkości do zastosowania w silnikach o dużej mocy.

Wraz z wprowadzeniem SAE 16 w kwietniu 2013, dokonano korekty normy J300 odnoszącej się do minimalnych wartości lepkości wysokotemperaturowej dla olejów SAE 20. Poprzednio obowiązujące minimum lepkości kinematycznej mierzonej w 100°C wynosiło 5,6 mm²/s. Jako że dolny zakres wartości lepkości kinematycznej dla olejów SAE 20 nie był wykorzystywany przez producentów OEM, wartość graniczną podniesiono do 6,9 mm²/s, co skutecznie zawęziło zakres olejów SAE 20 i przybliżyło je do olejów wyższej klasy lepkości.

Korekty odnoszące się do normy J300 utorowały drogę dla nowych olejów o niskiej klasie lepkości SAE XW-16. Będzie to miało znaczący wpływ na kategorię jakościową olejów GF-6, zwłaszcza wobec proponowanego podziału tej kategorii na dwie odrębne podkategorie: GF-6A i GF-6B.

Oleje kategorii GF-6A (tj. SAE 0W20) będą zawierać wszelkie środki ochronne wymagane do stosowania w silnikach benzynowych o bezpośrednim wtrysku paliwa (GDI), i innych innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych w motoryzacji, które nie są jeszcze dostępne na rynku.

Te oleje silnikowe będą wstecznie zgodne z urządzeniami, dla których przewidziano stosowanie olejów kategorii GF-5. W efekcie, lepkość tych olejów będzie niska, ale nie na tyle, żeby nie mogły one chronić starszych silników przed zużyciem i korozją. Z kolei kategoria GF-6B, nie będzie spełniać wymagań wstecznej zgodności z urządzeniami, dla których przewidziano stosowanie olejów kategorii GF-5, co otwiera drzwi dla opracowania olejów o ultra-niskiej lepkości (tj. SAE 16), wprowadzając przemysł na nowe obszary, nigdy wcześniej nieeksplorowane. Oleje te przyczynią się do znacznego obniżenia zużycia paliwa w wielu silnikach, ale jednocześnie z powodu niskiej klasy lepkości, będą stanowić poważne wyzwanie dla trwałości elementów.

Nowoczesne oleje silnikowe zdaniem eksperta

Jon Vilardo, Menedżer firmy Lubrizol, odpowiedzialny za PCMO (oleje silnikowe do pojazdów osobowych), zapytany o wpływ stosowania olejów SAE XW-16 powiedział:

"Stosowanie olejów o obniżonej lepkości niesie za sobą powszechnie akceptowane podniesienie ekonomiki. Może jednak mieć negatywny wpływ na trwałość elementów; w warunkach dużego obciążenia, ochronny film olejowy staje się mniej wytrzymały, lub dochodzi do przerwania jego ciągłości. Oznacza to, iż pewne normy będą przyczyniać się do obniżenia zużycia paliwa dzięki obniżeniu lepkości, ale jednocześnie nie będą zapewniać trwałości elementów. Proponowana specyfikacja GF-6B o ultra-niskiej lepkości powinna spełniać te same normy jakościowe odnoszące się do zapewnienia trwałości elementów, co proponowana kategoria GF-6A. Może to wymagać wzbogacenia olejów o specjalne dodatki, lub zastosowania zupełnie innej formuły olejów, jeśli mają one sprostać wymaganiom stawianym olejom SAE XW-16, co do ich właściwości ochronnych."

Biorąc to pod uwagę, Lubrizol rozpoczął prace nad specjalnie skomponowanym dodatkiem spełniającym wymagania ochrony elementów silnika dla olejów o ultra-niskiej lepkości, szczególnie, że spodziewane jest zatwierdzenie normy API SN, jako normy dla olejów SAE XW-16.

Celem zastosowania tego nowego dodatku będzie sprostanie przyszłym potrzebom rynku i umożliwienie wykorzystania olejów o niskiej lepkości w silnikach wymagających szczególnej ochrony, bez obniżania trwałości ich elementów. Kolejnym celem jest zapewnienie lepszej ochrony przed powstawaniem osadów wysokotemperaturowych na tłokach, ograniczenie powstawania szlamów i zapewnienie właściwej kompresji.

W serwisie www.zmienolej.pl już niebawem pojawi się najnowszy produkt o tej super niskiej klasie lepkości RAVENOL Extra Fuel Economy EFE SAE 0W16

Piotr Dziektarz